اسکرین سیور چیست و چه کمکی به تلویزیون و اندروید باکس می‌کند؟

هر دستگاهی می‌تواند خراب شود و تلویزیون هم یکی از آن‌هاست. صفحه نمایشگر تلویزیون‌ها تکنولوژی‌های حساسی دارد و اینجاست که اسکرین سیور وارد می‌شود. اینجا می‌خواهیم ببینیم اسکرین سیور چیست، چرا روی نمایشگرهای مختلف کاربرد دارد و آیا داشتن اسکرین سیور روی اندروید باکس می‌تواند به سلامت تلویزیون کمک کند؟

اسکرین سیور چیست و روی تکنولوژی‌های مختلف چه تاثیری دارد؟

اسکرین سیور (Screensaver) همان طور که از نامش هم برمی‌آید برنامه‌ای است که هنگام ثابت ماندن تصویر یک صفحه نمایش بعد از مدت زمانی مشخص فعال می‌شود و باعث می‌شود آنچه که در صفحه نمایش داده می‌شود تغییر یابد و ثابت نماند.

در واقع هدف از ساخت اسکرین سیور جلوگیری از سوختگی صفحه نمایشگر و آسیب‌دیدن آن بود.

اسکرین سیور بسته به این که تکنولوژی مورد استفاده در پنل نمایشگر و تلویزیون چه باشد کاربرد و تاثیرات مختلف خواهد داشت. در ادامه سعی می‌کنم با روندی تاریخی کاربرد اسکرین سیور در تکنولوژی‌های مختلف نمایشگرها را بررسی کنم.

اسکرین سیور در نمایشگرهای CRT

تاریخچه اسکرین سیور به اولین نسل صفحه نمایش‌ها یا همان CRT یا  (Cathode Ray Tube) که به آن‌ها صفحه نمایش‌های دارای لامپ تصویر هم می‌گفتند برمی‌گردد.

در تلویزیون‌های CRT وقتی تصویر مدت زیادی ثابت می‌ماند و لامپ تصویر یک نور ثابت به قسمت داخلی صفحه نمایش که از فسفر پوشیده می‌شد می‌تاباند، در طولانی‌مدت موجب ایجاد تغییراتی در پوشش فسفر صفحه نمایش می‌شد و باعث ایجاد تصویر سایه و یا شبح روی تصویر می‌شد و برای همیشه به تلویزیون آسیب می‌زد. به این پدیده سوختگی داخلی صفحه نمایش یا فسفراید می‌گویند.

به همین خاطر برنامه‌های اسکرین سیور ساخته شدند تا با عوض کردن تصویر در بازه‌های زمانی و جلوگیری از یک تصویر ثابت و تابش ثابت لامپ تصویر، از این سوختگی جلوگیری کنند. 

صفحه نمایش‌های CRT را هنوز هم می‌توانید در عابربانک‌ها مشاهده کنید. یکی از دلایل تغییر محتویات صفحه نمایش آن‌ها جلوگیری از سوختگی است.

اما بعد از نمایشگرهای CRT، پلاسما‌ها پا به عرصه گذاشتند و توانستند جای این دوستان قدیمی را بگیرند.

اسکرین سیور در نمایشگرهای پلاسما

در تلویزیون‌های پلاسما روش کار به صورت کلی با تلویزیون‌های CRT‌ تفاوت داشت. در این تلویزیون‌ها، یک لایه گاز در حالت پلاسما بین دو صفحه‌ی نمایش قرار داشت و با یونیزه کردن این گاز نور از آن منتشر می‌شد. 

اما در نمایشگرهای پلاسما هم با ثابت ماندن تصویر و روشن ماندن یک سلول خاص به مدت زیاد احتمال بالای سوختگی وجود داشت و برای این سوختگی کاری نمی‌شد کرد. در صورت سوختگی آن نقاط صفحه سفید می‌شدند.

در این موارد تنها راه‌حل تعویض کل پنل صفحه نمایش بود که هزینه انجام آن بسیار بالا بود. همین باعث می‌شد که آسیب ناشی از سوختگی جدی و دائمی باشد و نیاز به روش‌هایی برای جلوگیری از این اتفاق وجود داشت.

از این رو در این تلویزیون‌ها هم نیاز به اسکرین سیور وجود داشت و از بین نرفت. برای جلوگیری از آسیب دائمی به تلویزیون باید از اسکرین سیور استفاده می‌شد تا جلوی مشکلات احتمالی را گرفت.

بعد از نمایشگرهای پلاسما نسل بعدی یعنی LCD و LED به بازار آمدند و خیلی زود توانست نسل های قبلی را از میدان به در کند.

اسکرین سیور در نمایشگرهای LCD و LED

نیاز به اسکرین سیور در نمایشگرهای LCD و LED کمتر از موارد قبلی است ولی باز هم بهتر است از اسکرین سیور استفاده کرد.

در نمایشگرهای LCD از یک لایه کریستال مایع و فیلترهای مختلف و بک‌لایت استفاده می‌شود. سپس با استفاده از این بک‌لایت در نواحی مختلف به این کریستال مایع نور تابانده می‌شود و تصویر تشکیل پیدا می‌کند.

اما نمایشگرهای LED‌ کمی با LCDها تفاوت دارند. در نمایشگرهای LED به جای استفاده از نور فلورسنت مانند LCD‌ از دیودهای نوری یا بک‌لایت‌های RGB استفاده می‌شود. LEDها از LCD انرژی کمتری مصرف می‌کنند و تصویر بهتر و تمیزتری را تولید می‌کنند. در واقع LEDها زیرمجموعه‌ای از LCD محسوب می‌شوند.

در نمایشگرهای LCD و LED وقتی که تصویر برای مدت زمان زیادی ثابت بماند، بک‌لایت در LCD و دیودهای یک ناحیه در LED در این مدت به صورت ثابت روشن خواهد ماند. این مسئله ممکن است یکی از دو مشکل زیر را ایجاد کند:

1- مشکل اول که احتمالا زیاد با آن مواجه شده‌اید، وقتی است که با تعویض تصویر بعد از مدت زمان زیادی ثابت‌ماندن، قسمت‌هایی از تصویر به طور کامل به تصویر جدید عوض نمی‌شوند و مدتی سفید می‌مانند. این مشکل معمولا دائمی نیست و بعد از مدتی کار با نمایشگر خودش درست می‌شود.

2- مشکل دوم که به ندرت اتفاق می‌افتد اما در صورت اتفاق افتادن هزینه زیادی خواهد داشت سوختن خود بک‌لایت‌هاست. این پدیده به دلیل روشن‌ماندن متمادی بک‌لایت با تصویر ثابت اتفاق می‌افتد.

اسکرین سیور در نمایشگرهای OLED

مهم‌ترین تفاوتی که نمایشگر‌های OLED با پدران خود دارند در این است که در OLED با استفاده از دیودهای تولیدکننده نور دیگر نیازی به استفاده از بک‌لایت نیست و هر پیکسل به صورت مستقل روشن یا خاموش می‌شود و این یعنی نور هر پیکسل را می‌توان جداگانه کنترل کرد.

همین ویژگی باعث می‌شود که رنگ مشکی در پنل‌های OLED ناشی از خاموش‌شدن پیکسل‌ها و در نتیجه 100 درصدی باشد و کنتراست بسیار بالا و زیبایی در تصویر ایجاد می‌کند.

نمایشگر‌های OLED کیفیت تصویر بسیار زیاد، رنگ‌های بسیار درخشان، فریم‌ریت‌های بسیار بالا و مهم‌تر از همه کنتراست بالا دارند. از طرفی طراحی ساده OLEDها باعث می‌شود ساخت آن‌ها نسبتا ساده باشد و امکان استفاده از آن‌ها در کاربردهای مختلف فراهم باشد. 

همچنین در این نمایشگرها HDR‌ عملکرد بسیار بهتری دارد و هنگام تماشا از زوایای غیر عمود بسیار بهتر دیده می‌شوند.

با این وجود در نمایشگرهای OLED‌ خطر آسیب پنل در صورت پخش تصویر ثابت برای مدت زمان طولاتی بیشتر از LCD و LED‌ است. دلیل این مسئله هم اینجاست که در این تکنولوژی از آن‌جایی که از دیودهای جداگانه برای روشن کردن هر پیکسل تصویر استفاده می‌شود، در صورت سوختن هر کدام از این دیودها آن نقطه از تصویر برای همیشه خاموش خواهد شد.

مشکل اینجاست که یک پیکسل خاص را در یک پنل نمی‌توان تعمیر کرد و در صورت بروز این مشکل کل پنل باید عوض شود. به همین خاطر با سوختن یک یا چند دیود باید کل تلویزیونتان را عوض کنید.

به همین دلیل حتی هنگام استفاده از نمایشگرهای OLED هم بهتر است از اسکرین سیور استفاده کرد تا جلوی آسیب‌های احتمالی را گرفت.

استفاده از اسکرین سیور در اندروید باکس

تا اینجای مقاله در مورد تاثیراتی که اسکرین سیور در تکنولوژی‌های مختلف نمایشگرها می تواند داشته باشد حرف زده‌ایم. اما یکی دیگر از دستگاه‌هایی که می‌تواند روی نمایشگرها تاثیر بگذارد و در صورت استفاده از اسکرین سیور به سلامتی نمایشگر کمک کند، اندروید باکس است.

اندروید باکس‌ها دستگاه‌هایی برای تماشای محتواهای مختلف و هوشمند کردن تلویزیون‌ها هستند و می‌توانند امکانات و قابلیت‌های زیادی را به هر تلویزیونی، چه هوشمند و چه غیر هوشمند آن هم با قیمت بسیار پایین‌تری اضافه کنند.

برای آشنایی بیشتر با اندروید باکس‌ها کلیک کنید.

با توجه به ماهیت اندروید باکس‌، این دستگاه منبعی برای پخش محتوا روی تلویزیون به حساب می‌آید. به همین دلیل اگر خود تلویزیون اسکرین سیور نداشته باشد، در این صورت نداشتن اسکرین سیور در اندروید باکس ممکن است در هنگام ثابت‌ماندن تصویر فارغ از اینکه تکنولوژی استفاده‌شده در تلویزیون شما چه باشد به آن آسیب بزند.

داشتن قابلیت اسکرین سیور در خود اندروید باکس کمک بزرگی به سلامت نمایشگر شما بکند و در طولانی‌مدت عمر مفید آن را افزایش بدهد.

از طرفی داشتن اسکرین سیور می‌تواند بار پردازشی واردشده به پردازنده اندروید باکس را کاهش دهد. این مسئله باعث می‌شود گرمای تولیدشده در پردازنده کاهش یابد و در نتیجه طول عمر بیشتری داشته باشد.

پس همان‌گونه که دیدیم داشتن قابلیت اسکرین سیور هم می‌تواند به طول عمر و سلامتی نمایشگر و تلویزیون و هم به خود اندروید باکس کمک کند.

تمام اندروید باکس‌های نت باکس پس از آپدیت جدید رابط کاربری نت باکس به قابلیت اسکرین سیور مجهز شده‌اند و نیاز نیست هنگام استفاده از نت باکس نگران مشکلات احتمالی باشید.

جمع‌بندی

در این مقاله با تاریخچه اسکرین سیور و دلیل به‌وجود آمدن آن آشنا شدیم. اسکرین سیور‌ می‌تواند از جهات مختلف به سلامت و طول عمر انواع نمایشگرها از CRT تا OLED‌ کمک کند. علاوه بر این داشتن قابلیت اسکرین سیور در اندروید باکس هم می‌تواند به خود اندروید باکس و هم تلویزیونی که به آن وصل شده‌است کمک کند.