آیا روشن گذاشتن تلویزیون آن را خراب می‌کند؟ 

این سوالی است که تقریباً ذهن هر صاحب تلویزیونی را به خود مشغول می‌کند: آیا روشن ماندن تلویزیون برای مدت طولانی، یا حتی روشن ماندن در تمام طول شب، عمر مفید دستگاه را کاهش داده و باعث خرابی آن می‌شود؟ حقیقت این است که پاسخ، به نوع تلویزیون شما، نحوه نگهداری و خطرات احتمالی نوسان برق بستگی دارد. در این مقاله از مجله نت‌باکس، ما تأثیر روشن ماندن تلویزیون را بر اجزای مختلف آن بررسی می‌کنیم و میبینیم که آیا روشن گذاشتن تلویزیون آن را خراب می‌کند؟ تا بتوانید با اطمینان بیشتری از دستگاه خود استفاده کنید.

اصل ماجرا: آیا روشن ماندن تلویزیون خطرناک است؟ 

امروزه فناوری تلویزیون‌ها دستخوش تحولات عظیمی شده است. در بررسی تلویزیون از گذشته تا امروز، مشاهده می‌کنیم که مکانیسم تولید تصویر، که عامل اصلی استهلاک است، به طور کلی تغییر کرده است. برای درک تأثیر روشن ماندن بر تلویزیون، ابتدا باید بدانیم که دستگاه‌های امروزی چگونه کار می‌کنند و چه تفاوتی با مدل‌های قدیمی دارند تا بتوانیم قضاوت صحیحی درباره طول عمر آن‌ها داشته باشیم. پنل‌های نمایشگر تلویزیون براساس نحوه تولید نور و تصویر شامل دسته‌بندی کلی زیر است:

مدل‌هایCRT ( قدیمی):

این تلویزیون‌ها از لوله‌های اشعه کاتُد استفاده می‌کردند که در حالت روشن ماندن طولانی مدت تلویزیون، به دلیل گرمای بالا و فرسایش فسفر، به سرعت کیفیت تصویر کاهش پیدا می‌کرد. یکی دیگر از مشکلات رایج در این مدل‌ها، سوختگی یا Burn-in بود که معمولا به دلیل یکسان نبودن طول عمر بخش‌های تولیدکننده نور در نمایشگر تلویزیون رخ می‌داد.

مدل‌های LCD (رایج‌ترین‌):

این تلویزیون‌ها نور خود را از سیستم نور پس‌زمینه‌ی LED که در پشت پنل LCD قرار دارد، تأمین می‌کنند. این LEDها یک طول عمر مشخص دارند که بر اساس ساعت کارکرد محاسبه می‌شود (معمولاً بین ۶۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ ساعت). گرمای تولید شده توسط LEDها و قطعات داخلی، عامل اصلی استهلاک قطعات است. البته، استهلاک نور پس‌زمینه به مرور زمان باعث می‌شود تصویر کدرتر به نظر برسد. 

مدل‌های OLED (نسل جدید):

در این تلویزیون‌ها هر پیکسل، نور خود را تولید می‌کند و به نور پس‌زمینه نیاز ندارد. مشکل اصلی و منحصر به فرد در این مدل‌ها، پدیده Burn-in دائمی (سوختگی پیکسل یا ماندگاری تصویر) است که در صورت روشن ماندن طولانی مدت و نمایش ثابت یک تصویر (مانند نوارهای خبری یا لوگوی شبکه)، می‌تواند باعث استهلاک نابرابر و غیرقابل جبران پیکسل‌های فرعی شود. هرچند سیستم‌های محافظتی در این مدل‌ها بسیار پیشرفته شده‌اند. 

به طور کلی، هر دستگاه الکترونیکی که روشن می‌ماند، در حال مصرف انرژی و تولید گرما است و این فرآیند، استهلاک قطعات را در پی دارد. با این حال، تلویزیون‌های مدرن برای کارکرد طولانی طراحی شده‌اند و خراب شدن آن‌ها فقط به دلیل روشن ماندن تلویزیون، یک فرآیند بسیار کُند و تدریجی است.

اگر می‌خواهید در مورد نمایشگر‌های تلویزیون بیش‌تر بدانید، مطالعه مطلب:«انواع صفحه نمایش تلویزیون LCD ،LED ،OLED ،QLED و فرقشان چیست؟» پیشنهاد می‌کنیم.

تلویزیون باید چند ساعت روشن باشد؟ (طول عمر پنل و اجزای داخلی) 

اینکه تلویزیون باید چند ساعت روشن باشد سوالی است که پاسخ آن بر اساس طول عمر تعریف‌شده پنل‌ها داده می‌شود. اغلب سازندگان طول عمر پنل‌های LED را حدود ۶۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ ساعت (در روشنایی استاندارد) تخمین می‌زنند و روشن گذاشتن تلویزیون در دراز مدت می‌تواند طول عمر پنل و نمایشگر تلویزیون را کم کند.

اما باید بدانید که اگر نگران تلویزیون خود هستید، علاوه بر روشن گذاشتن آن، نکات و خطرات دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند به تلویزیون شما آسیب جدی وارد کنند. در ادامه این موارد را بررسی می‌کنیم تا بهتر از تلویوزین خود مراقبت کنید.

عوامل آسیب‌زا به تلویزیون چیست؟ چگونه تلویزیون می‌سوزد؟

یکی از مهم‌ترین عواملی که باعث خرابی زودهنگام تلویزیون می‌شود، نه روشن ماندن، بلکه مشکلات مربوط به تامین برق است که اغلب ناشی از نگهداری نامناسب یا کیفیت پایین خود تلویزیون است. به علاوه اگر تلویزیون شما دائماً در محیط گرم یا بدون تهویه کار کند و همیشه روشن بماند، قطعات الکترونیکی حساس‌ مانند خازن‌های پاور و مین‌بورد به دلیل وجود گرمای زیاد ممکن است دچار خراب شوند. چنانچه به این عوامل آسیب‌زا به تلویزیون توجه کافی نشود احتمالا با خرابی ناگهانی تلویزیون، به خصوص در بخش پاور روبه‌رو خواهیم بود.

نوسان برق شدید (ولتاژ ناگهانی)

این شایع‌ترین علت خرابی است. افزایش یا کاهش ناگهانی ولتاژ برق، می‌تواند خازن‌ها، فیوزها و مدارهای حساس مین‌بورد و برد پاور را در کسری از ثانیه بسوزاند. نوسانات شدید ناشی از رعد و برق یا روشن شدن دستگاه‌های پرمصرف در شبکه برق داخلی، خطرناک‌ترین عوامل هستند. استفاده از محافظ برق (Power Surge Protector) و یا UPS (منبع تغذیه بدون وقفه) راهکار مناسبی برای جلوگیری از این مشکل است.

پیشنهاد مطالعه: مشکلات رایج تلویزیون قدیمی و روش حل

گرمای بیش از حد و تهویه ضعیف

تجمع گرد و غبار در داخل دستگاه و مسدود شدن منافذ تهویه، باعث افزایش شدید دمای داخلی قطعات می‌شود. این گرمای بیش از حد، عمر مفید خازن‌های الکترولیتی را به شدت کاهش داده و عملکرد پردازنده‌ها را مختل می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم به استراحت دادن تلویزیون، تمیز نگه داشتن دریچه‌های تهویه، خنک بودن محیط و فاصله مناسب از منبع گرمایشی مانند شوفاژ توجه کافی شود.

کیفیت پایین قطعات

متأسفانه در برخی مدل‌ها یا برندها، استفاده از قطعات ارزان‌تر در برد پاور، آن‌ها را در برابر استرس‌های حرارتی و الکتریکی بسیار آسیب‌پذیر می‌کند. اگر تلویزیون شما آسیب جدی دیده است و  قصد تعویض آن را دارید یا به دلایل دیگر می‌خواهید تلویزیون بخرید، محتواهای:«راهنمای خرید تلویزیون مناسب؛ بهترین تلویزیون برای شما کدام است؟» و «تلویزیون هوشمند یا اندروید باکس؟!» مطالب مفیدی برای شما هستند.

آیا باید شب‌ها تلویزیون را از پریز بکشیم؟ 

عبارت آیا باید شبها تلویزیون را از پریز بکشیم بیانگر نگرانی در مورد ایمنی و مصرف برق است. این تصمیم به عوامل محیطی و ابزارهای حفاظتی شما بستگی دارد: 

مصرف برق (Standby): تلویزیون در حالت خاموش (Standby) همچنان مقدار بسیار کمی برق مصرف می‌کند. این مصرف اندک، در طول یک سال هزینه زیادی ایجاد نمی‌کند، اما اگر از نظر محیط زیستی نگران مصرف انرژی هستید، قطع کامل برق توصیه می‌شود. 

ایمنی در برابر نوسان: اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که نوسانات برق، افت ولتاژ یا رعد و برق شدید رایج است، کشیدن سیم از پریز بهترین راهکار برای محافظت صد درصدی است، زیرا هیچ محافظی نمی‌تواند در برابر صاعقه مستقیم مقاومت کند. 

در هنگام شب باید محافظ تلویزیون را خاموش کرد؟ 

خیر، هدف اصلی و دائمی محافظ برق، فعال بودن و مدیریت نوسانات ناخواسته است. محافظ‌های استاندارد طوری طراحی شده‌اند که اگر ولتاژ از حد مجاز خارج شود، جریان را قطع کنند و در حالت عادی، فعال ماندن آن‌ها مشکلی ایجاد نمی‌کند. 

اگر از یک محافظ استاندارد استفاده می‌کنید، نیازی به خاموش کردن آن نیست. اما اگر تمایل دارید مطمئن شوید که دستگاه شما کاملاً از شبکه برق جدا شده است، خاموش کردن کلید محافظ (که معمولاً تمام دستگاه‌های صوتی و تصویری را پوشش می‌دهد) یک راهکار جامع برای قطع کامل جریان است. مهم‌ترین نکته این است که محافظ برق خود را هیچ‌گاه حذف نکنید. 

تلویزیون را چگونه خاموش کنیم؟ (تفاوت استندبای و قطع کامل برق) 

تفاوت بین روش‌های خاموشی، بر روی طول عمر و مصرف برق تأثیر می‌گذارد: 

حالت Standby: با استفاده از دکمه کنترل. این حالت مصرف برق را به حداقل می‌رساند و تلویزیون برای روشن شدن مجدد آماده است. در این حالت، برخی به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری همچنان می‌توانند انجام شوند. این روش برای استفاده روزانه کافی است. 

قطع کامل برق : با کشیدن دوشاخه از پریز یا خاموش کردن کلید محافظ. این روش تنها راه برای صفر کردن استهلاک قطعات و مصرف برق است. این کار برای سفرهای طولانی‌مدت یا مواقعی که از تلویزیون استفاده نمی‌کنید توصیه می‌شود. همچین زمانی که رعد برق و نوسانات شدید برق وجود دارد و محافظ نیز ندارید، بهترین کار قطع کامل جریان برق است.

نحوه نگهداری تلویزیون در انبار چگونه است؟

نحوه نگهداری تلویزیون در انبار برای کسانی که قصد جابه‌جایی طولانی‌مدت دارند، بسیار حیاتی است تا از آسیب‌های فیزیکی و محیطی جلوگیری شود: 

تمیزکاری و بسته‌بندی کامل: قبل از بسته‌بندی، تلویزیون را از گرد و غبار پاک کنید. ترجیحاً از جعبه اصلی و فوم‌های محافظ استفاده کنید. در غیر این صورت، از پلاستیک حباب‌دار و کارتن ضخیم برای حفاظت از پنل استفاده کنید. 

موقعیت قرارگیری: تلویزیون را همیشه به صورت عمودی در انبار قرار دهید. قرار دادن آن به صورت افقی یا خوابیده می‌تواند به دلیل وزن روی پنل شیشه‌ای فشار وارد کند که منجر به ترک‌های میکروسکوپی در پنل LCD/LED می‌شود. 

محیط نگهداری: مکان قرار گیری تلویزیون باید خشک، خنک و عاری از رطوبت، گرما و سرمازدگی شدید باشد تا از آسیب به مدارهای الکترونیکی جلوگیری شود. 

نکته: چنانچه برای تلویزیون خود اندروید باکس خریده‌اید و نگران مراقبت صحیح از آن هستید، ادامه مطلب برای شماست. اگر هم هنوز در راستای هوشمند کردن تلویزیون خود اقدامی نکرده‌اید؛ پیشنهاد مناسب این است که با خرید اندروید باکس نت‌باکس، تلویزیون هوشمند یا معمولی خود را به قابلیت‌های اندروید تی‌وی تجهیز کنید تا سطح دیگری از لذت تماشای فیلم و سریال روی تلویزیون را تجربه کنید!

مدیریت برق و طول عمر اندروید باکس 

امروزه، بسیاری از کاربران از دستگاه‌های جانبی هوشمند برای افزایش قابلیت‌های تلویزیون‌های خود استفاده می‌کنند که اندروید باکس‌های نت‌باکس یکی از رایج‌ترین آن‌ها است. این دستگاه‌ها نیز نیازمند مدیریت مصرف و خاموشی صحیح هستند. 

اندروید باکس چقدر باید روشن بماند؟

به طور کلی، خاموش کردن دستگاه‌های الکترونیکی از جمله اندروید باکس وقتی که به آن نیاز ندارید، کار مفیدی است. با این حال، نیازی نیست که حتماً اتصال اندروید باکس به برق را کامل قطع کنید، چون این کار باعث می‌شود هنگام روشن کردن مجدد، دستگاه زمان بیشتری برای لود شدن نیاز داشته باشد. اگر از اندروید باکس‌های نت‌باکس استفاده می‌کنید، می‌توانید چند ثانیه دکمه پاور کنترل را نگه دارید تا دستگاه به حالت Standby یا Sleep برود تا همه چیز در بهترین حالت خود باشد.

اگر اندروید باکس شما این قابلیت را ندارد بهتر است در صورت استفاده نکردن تا 4 یا 5 ساعت و بیشتر، آن را خاموش کنید.

اندروید باکس را چگونه خاموش کنیم؟ 

قطع ناگهانی برق اندروید باکس از پریز (در حالتی که دستگاه در حال اجرا باشد) می‌تواند به دلیل عدم ذخیره صحیح داده‌ها و بستن فرایندها، به سیستم‌عامل دستگاه آسیب بزند. 

روش صحیح: استفاده از دکمه پاور روی کنترل دستگاه برای قرار دادن آن در حالت Sleep یا Standby. این روش به دستگاه فرصت می‌دهد تا پردازش‌های نهایی خود را به درستی ببندد. 

روش قطع کامل: پس از قرار دادن دستگاه در حالت Standby یا Sleep، می‌توانید کلید محافظ یا دوشاخه آن را برای قطع کامل جریان جدا کنید. این بهترین روش برای حفظ سلامت دستگاه در طولانی‌مدت است. 

از کجا بفهمم اندروید باکس روشن است؟

یکی از نگرانی‌های کاربران، تشخیص وضعیت روشن یا خاموش بودن دستگاه در شب است، به ویژه اگر دستگاه چراغ نشانگر واضحی نداشته باشد. بسیاری از اندروید باکس‌ها به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده‌اند که با دریافت جریان برق، به صورت خودکار روشن می‌شوند.

به‌علاوه برای تشخیص راحت‌تر روشن یا خاموش بودن اندروید باکس در برخی مدل‌های اندروید باکس مانند مدل‌های شاین اس و موبو ادیشن از برند نت‌باکس، یک نشانگر دیجیتال مانند ساعت یا یک چراغ کوچک آبی وجود دارد. این نشانگر به کاربر می‌گوید که اندروید باکس روشن و در حال فعالیت است، حتی اگر صفحه نمایش خاموش باشد. این ویژگی به کاربر کمک می‌کند تا در تاریکی شب نیز به سرعت وضعیت دستگاه را تشخیص دهد و از روشن ماندن ناخواسته و مصرف انرژی جلوگیری کند.

نحوه نگهداری از تلویزیون و اندروید باکس 

محل قرارگیری تلویزیون و اندروید باکس اهمیت حیاتی دارد. تهویه مناسب یک عامل کلیدی در تعیین طول عمر است. 

گرد و غبار: بزرگ‌ترین دشمن قطعات الکترونیکی است. گرد و غبار یک لایه عایق حرارتی ایجاد می‌کند که مانع خروج گرما شده و باعث افزایش دمای داخلی، به‌ویژه در برد پاور و CPU می‌شود. توصیف می‌شود منافذ تهویه تلویزیون را به صورت دوره‌ای با یک دستمال خشک تمیز کنید. 

رطوبت و نور مستقیم خورشید: از قرار دادن تلویزیون یا اندروید باکس در محیط‌های بسته، کنار وسایل گرمایشی، یا نزدیک پنجره‌هایی که در معرض نور مستقیم خورشید یا رطوبت هستند، خودداری کنید. رطوبت می‌تواند باعث خوردگی و اتصال کوتاه شود. 

جمع‌بندی

در نهایت، پاسخ سوال “روشن گذاشتن تلویزیون آن را خراب می‌کند؟” این است که خیر. تلویزیون‌های مدرن برای روشن ماندن طراحی شده‌اند و استهلاک پنل در طولانی مدت، کمترین نگرانی است. اما مدیریت گرما، استفاده از محافظ برق برای جلوگیری از نوسانات و خاموشی صحیح دستگاه‌ نت باکس مهم‌ترین عواملی هستند که طول عمر دستگاه شما را تعیین می‌کنند. با رعایت نکات ایمنی و نگهداری، می‌توانید سال‌ها از تلویزیون خود لذت ببرید.